Τα πέτρινα χρόνια της κρίσης άλλαξαν τη ζωή όλων μας, άρδην.Υπήρξε φτωχοποίηση στα ελληνικά νοικοκυριά η οποία και συμπαρέσυρε επιχειρήσεις οι οποίες εν μια νυκτί έκλεισαν καθώς δεν μπόρεσαν να απορροφήσουν την πτώση του τζίρου τους και τις επιπτώσεις του τραπεζικού δανεισμού.
Της: Έπη Τρίμη
Πανίσχυρες οικογενειακές ως επί το πλείστον επιχειρήσεις δεν άντεξαν τους κλειδωνισμούς και κατέρρευσαν πτωχεύοντας ή πουλώντας το μερίδιό τους με αποτέλεσμα να αφήσουν εργαζόμενους στον δρόμο ή μερίδιο αυτών στις περιπτώσεις εξαγοράς να απορροφηθούν στην καλύτερη περίπτωση με άλλους όρους στις επιχειρήσεις που εξαγόρασαν τις πρώτες.Οι εταιρίες που έκλεισαν είναι πολλές και θα θέλαμε σελίδων επί σελίδων να τις αριθμήσουμε και να τις παρουσιάσουμε κάτι ανέφικτο. Μέσω της παρουσίασης αυτής δεν στοχοποιούμε σκοπίμως καμία απολύτως επιχείρηση καθώς είναι πασιφανές πως η χώρα χρειάζεται ισχυρούς επενδυτές προκειμένου να ανοίξουν δουλειές, να ξεφύγουμε από μισθούς πείνας και να επαναλειτουργήσει σε ένα υγιές πλαίσιο η οικονομία. Άλλωστε στη μακρά λίστα προστίθενται η Philkeram Johnson, o Λάκης Γαβαλάς, η Φάγε, τα Spider, η Sato, το Ακρον – Ιλιον – Κρυστάλ”, η Fena, ο Φωκάς, ο Πετζετάκης κλπ.
Ας δούμε μερικές από τις επιχειρήσεις που από κολοσσοί σβήστηκαν από τον χάρτη του επιχειρήν
1.Sυper market Ατλάντικ
Η αλυσίδα σούπερ μάρκετ «Ατλάντικ» αμιγώς ελληνικών συμφερόντων, που δραστηριοποιείτο σε όλη την ελληνική επικράτεια, τόσο στον τομέα της λιανικής, όσο και σε αυτόν της χονδρικής, κατέχοντας, το 2009, την 14η θέση ανάμεσα στις μεγαλύτερες εμπορικές εταιρείες, αλλά και την 6η θέση στον κλάδο της εντέλει έβαλε λουκέτο το 2011.
Η εν λόγω αλυσίδα ξεκίνησε τις εργασίες της στις 15/12/1979, όταν ο Παναγιώτης Αποστόλου ίδρυσε το πρώτο κατάστημα 250 τ.μ. στην Αργυρούπολη. Τα επόμενα χρόνια άρχισε να συμμετέχει ενεργά στην επιχείρηση ο γιος του Μανώλης Αποστόλου ακολουθούμενος αργότερα και από τα αδέλφια του Περικλή και Ελπίδα Αποστόλου καθώς στόχος της εταιρίας ήταν η επέκτασή της και η άνοδος του τζίρου.
Τι έφτιαξε; Οι κακοί χειρισμοί ετών της ιδιοκτήτριας οικογένειας της αλυσίδας σούπερ μάρκετ «Ατλάντικ» μέχρι το 2010 μπορούσαν να καλυφθούν λόγω του ότι η ελληνική οικονομία δεν είχε καταρρεύσει. Ωστόσο, τα έντονα προβλήματα έσκασαν σαν βόμβα όταν η Ελλάδα μπήκε στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και μια σειρά από παθογένειες οδήγησε την επιχείρηση στην καταστροφή, φέροντας σε απόγνωση και τους προμηθευτές της.
Τον Αύγουστο του 2011 η εταιρεία κήρυξε πτώχευση, αφήνοντας στον δρόμο 2.500 εργαζομένους και δημιουργώντας καίριο πρόβλημα με τα «φέσια» σε 2.000 προμηθευτές της. Η αλυσίδα σούπερ μάρκετ απέτυχε να ενταχθεί στο άρθρο 99, αφού μόλις το 6,7% των πιστωτών της συμφώνησε με τη συγκεκριμένη πρόταση. Το 2009 η εταιρεία διέθετε 151 καταστήματα, τα περισσότερα εκ των οποίων τα πούλησε σε ανταγωνιστές.
2. Βερόπουλος
«Είναι κεφάτη γυρίζει από τονΒερόπουλο» ήταν ένα από τα slogan της επιχείρησης. Κι’ όμως η τεράστια αλυσίδα κατέρρευσε. Αυτό που ίσως δεν ξέρει ο περισσότερος κόσμος είναι πως ο επικεφαλής της, Νίκος Βερόπουλος, παραμένει επιχειρηματικά ενεργός στο χώρο των σούπερ μάρκετ στα Σκόπια.
Η επιχείρηση ιδρύθηκε το 1918 με έδρα την Πελοπόννησο. Επί σειρά ετών η δραστηριότητά της επικεντρώθηκε στη χονδρική, ενώ εισήλθε στη λιανική το 1969.
Συνεργάστηκε με την ολλανδική πολυεθνική SPAR το 1969 και στη συνέχεια επεκτάθηκε και στην συμπρωτεύουσα.
Στο τέλος του 2015, υπό το βάρος των οικονομικών δυσχερειών που αντιμετώπιζε, ο Νίκος Βερόπουλος, υπέγραφε με τον Αριστοτέλη Παντελιάδη της METRO, τη μεταβίβαση των εγχώριων δραστηριοτήτων και τη συγχώνευση με την υπάρχουσα αλυσίδα του δεύτερου, My Market.
Το 2014, ο Βερόπουλος εμφάνιζε ζημίες 7 εκατ. ευρώ και συνολικές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 355 εκατ. ευρώ. Κατά την αποχώρηση από την εγχώρια αγορά, η αλυσίδα αριθμούσε 180 καταστήματα και συνολικά 4.500 εργαζόμενους.
3. Μαρινόπουλος
Ο Μαρινόπουλος τα τελευταία χρόνια είχε συμπράξει με τον κολοσσό Carrefour. Ωστόσο, όταν ο δεύτερος αποχώρησε από την ελληνική αγορά ο Μαρινόπουλος το 2015 βρέθηκε στο χείλος της καταστροφής.
Οι ζημίες της Μαρινόπουλος μετά από τους φόρους ανέρχονται στο ποσό των 412 εκατ. ευρώ είχε ανεξόφλητες υπέρογκες υποχρεώσεις (1,3 δισ. ευρώ, ακάλυπτες επιταγές και 447 εκατομμυρίων, ανεξόφλητα ενοίκια 160 εκατ. ευρώ).
Η συμφωνία εξυγίανσης που επικυρώνεται από τη Δικαιοσύνη και ουσιαστικά ανοίγει το δρόμο για τη συγχώνευση με τον όμιλο Σκλαβενίτη ενώ έγινε κούρεμα κατά 50% στις οφειλές του.
Να θυμίσουμε πως το 1893 ο Δημήτρης Μαρινόπουλος άνοιξε το πρώτο του φαρμακείο στη Νεάπολη Αττικής και στη συνέχεια το 1949 ιδρύθηκε η φαρμακοβιομηχανία ΦΑΜΑΡ από τους γιους του αδερφού του Δημήτρη Μαρινόπουλου, Πάνου, ενώ αναπτύχθηκε δημιουργώντας 11 εργοστάσια παραγωγής, σε πέντε χώρες της Ευρώπης.
Στο τέλος του 2015 ο βραχυχρόνιος δανεισμός της Μαρινόπουλος ανερχόταν στα 121,5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 30,7 εκατομμύρια από την Εθνική Τράπεζα, 7,7 εκατ. από την Alpha Bank, 6,4 εκατ. ευρώ από την Εθνική Factoring, 5,8 εκατ. ευρώ από τη Eurobank, 65,3 εκατ. ευρώ από την Αφοί Μαρινόπουλοι Α.Ε., 4,6 εκατ. από τη θυγατρική, Sterling Properties Bulgaria Food.
4.Babis Vovos
Η εταιρία ασχολήθηκε με τις κατασκευές που μέχρι κάποια εποχή άνθιζαν στη χώρα μας, ενώ σε κάποιες περιοχές ειδικά τα επαγγελματικά ακίνητα είχαν τεράστια ζήτηση και τα ενοίκια τους ήταν στα ύψη. Ωστόσο, ό,τι ανεβαίνει κατεβαίνει λέει ο σοφός λαός μας. Στα χρόνια της κρίσης πολλές επιχειρήσεις που στεγαζόντουσαν σε κτίρια του Μπάμπη Βωβού αποχώρησαν προκειμένου να συρρικνώσουν τα έξοδά τους.
Η «Μπάμπης Βωβός Διεθνής Τεχνική», καθ’ όλη τη διάρκεια της πορείας της είχε αναπτύξει ουκ ολίγα κτίρια γραφείων, συνολικής επιφάνειας πάνω από μισό εκατομμύριο τετραγωνικά μέτρα. Ειδικά στον άξονα της λεωφόρου Κηφισίας υπήρχαν το “Atrina Center”, το “Agora” ,το “Polis” στο Μαρούσι τη δεκαετία του ’90 και το “Monumental Plaza” επίσης στο Μαρούσι την ίδια δεκαετία.
Ολέθριο ήταν το 2010, όταν φάνηκε το αδιέξοδο σε σχέση με το εμπορικό κέντρο του Βοτανικού. Η χρονοτριβή του Συμβουλίου της Επικρατείας (ακύρωσε έπειτα από προσφυγή κατοίκων την ανέγερση του mall) αλλά και η αναπροσαρμογή των σχεδίων της ΠΑΕ Παναθηναϊκός προκάλεσαν καθυστερήσεις στον σχεδιασμό του γκρουπ.
Το 2012 η εταιρία αιτήθηκε την ένταξή της στο άρθρο 99 του Πτωχευτικού Κώδικα, ενώ μετά από μακρά περίοδο διαπραγματεύσεων και τη συμφωνία εξυγίανσης, το πολυσυζητημένο, ημιτελές mall του Βοτανικού, όπως και πολλά άλλα ακίνητα του ομίλου πέρασαν στις τράπεζες.
5. Bodyline
Το πρώτο Bodyline ξεκίνησε τη λειτουργία του στις 14 Σεπτεμβρίου του 1968 με δημιουργό τον Λέοντα Λεβή. Στα «χρυσά χρόνια» ο όμιλος διέθετε 30 studios στην Eλλάδα, από την Ξάνθη μέχρι τα Xανιά, και 3 στην Kύπρο, ενώ απασχολούσε, σε μόνιμη βάση 1.700 άτομα, τα οποία τις περιόδους αιχμής ξεπερνούσαν τα 2.000 άτομα προσωπικό.
Άλλωστε, οι επιχειρήσεις που βασίζονται στην ματαιοδοξία των Ελλήνων και στην αισθητική συνήθως δεν καταρρέουν εύκολα καθώς αρκετός κόσμος προσπαθεί να στερηθεί τα πάντα έχοντας τον αντίποδα μια ελκυστική φιγούρα που ως γνωστόν είναι διαβατήριο.
Αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης ήταν τα Bodyline να χρωστούν στο κράτος υπέρογκο ΦΠΑ και ο επιχειρηματίας στα 70 του χρόνια να περάσει μερικές ώρες στα κρατητήρια.
O κ.Λεβής είχε δηλώσει μέσω του δικηγόρου του πως είναι θύμα της οικονομικής κρίσης και προτίμησε να καθυστερήσει την αποπληρωμή των οφειλών του προς το Δημόσιο, για να μην αφήσει στο δρόμο 200 εργαζόμενους. Ο συνήγορος υπεράσπισης προσκόμισε μάλιστα στο δικαστήριο και λίστα με την ακίνητη περιουσία του πελάτη του, λέγοντας πως μόνο ένα από τα ακίνητα αυτά, αν εκποιηθεί, μπορεί να λυθεί άμεσα το θέμα των οφειλών του. Τελικά, έχασε το σπίτι του στη Φιλοθέη και αποσύρθηκε από το επιχειρήν.
6.GLOU
Δεκτή έγινε πριν από λίγα χρόνια η αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99 της εταιρείας ένδυσης των αδελφών Άκη και Γιώργου Γλου οι οποίοι στη συνέχεια στράφηκαν σε άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Η διαμάχη με την Puma και η αρχή του τέλους
Η οικονομική κρίση αρχίζει το 2008 να αφήνει τα αποτυπώματά της στο λιανεμπόριο. Το 2009 ήταν μία πολύ δύσκολη χρονιά για τους αδελφούς Γλου και η αντίστροφη μέτρηση για τον όμιλο αρχίζει. Οι πωλήσεις της εταιρείας εκείνη τη χρονιά συρρικνώθηκαν στα 66,7 εκατ. ευρώ έναντι 79,5 εκατ. ευρώ το 2008 ενώ κατέγραψε ζημιές ύψους 15,7 εκατ. ευρώ. Παράλληλα άρχισε να συρρικνώνεται το δίκτυο των καταστημάτων του ομίλου.
Το 2010 έρχεται η χαριστική βολή για την εταιρεία καθώς η συνεργασία με την Puma λήγει άδοξα και ξεσπάει πόλεμος μεταξύ των δύο πλευρών.
Είναι εξάλλου γνωστό στους κόλπους του επιχειρήν πως η οικογένεια έχει στραφεί στην εστίαση στην πόλη του Πειραιά. Ωστόσο, η εταιρία ήταν πολύ μπροστά για την εποχή της καθώς ο κόσμος πάντοτε έψαχνε καλής ποιότητος με ωραία πατρόν σε προσιτές τιμές.Γι΄αυτό άλλωστε είχε ανοίξει και η Sprider η οποία επίσης κατέβασε ρολά. Άλλωστε και επιχειρήσεις τύπου Zara, Bershka κλπ βασίζονται σ΄αυτό το concept.
7.Carouzos
Πριν από λίγα χρόνια η CAROUZOS αναγκάστηκε να προσφύγει στο άρθρο 99, καθώς οι Έλληνες στα χρόνια της κρίσης αδυνατούσαν να ακουμπήσουν μια μικρή περιουσία για την ένδυσή τους.
Ο Αντώνης Καρούζος, αφού ξεκίνησε τη διαδρομή του από Κρήτη ήρθε στην Κυψέλη, όπου άνοιξε το πρώτο του μαγαζί το 1972 σε ηλικία μόλις 24 ετών. Το 1974 υπέγραψε αποκλειστική συνεργασία με την εταιρεία μόδας Ermenegildo Zegna για τη Θεσσαλονίκη, το Κολωνάκι, το Ψυχικό και την Μύκονο.
Η συμφωνία με τη Zegna ήταν εκείνη που τον απογείωσε. Η σύμπραξη με διεθνείς οίκους μόδας όπως η φίρμα Valentino είχε αποδειχθεί για τα χρόνια της ακμής εξαιρετική καθώς όλη η ελίτ περνούσε το κατώφλι των καταστημάτων του.Ωστόσο, τον κατάπιε η κρίση καθώς όπως προαναφέραμε η αγοραστική δύναμη των πολιτών έπεσε στα τάρταρα. Ακολούθησαν χρέη, συλλήψεις και λουκέτα.
8.Elite
Υπήρξε η μεγαλύτερη ελληνική παπουτσοβιομηχανία, με μεγάλη ανάπτυξη και επιτυχίες στης οποίας στο τιμόνι ήταν ο Δημήτρης Χριστοδουλάτος. Η εταιρεία στράφηκε από την χονδρική στον χώρο της λιανικής, με δικά της σημεία πώλησης, αξιοποιώντας τη μέθοδο του franchising. Στην ακμή της τα καταστήματα ανά την Ελλάδα αριθμούσαν τα 40, ενώ η Elite προχώρησε σε επενδύσεις και προς την Ανατολική Ευρώπη (Λιθουανία) αλλά και τη Μέση Ανατολή (Ντουμπάι). Παράλληλα, η Elite έφερε στην Ελλάδα την προσιτή φίρμα Bata, που αποτελεί έναν παγκόσμιο ηγέτη στον χώρο της υπόδησης, διαθέτοντας 9.000 καταστήματα.
Οι σημαντικές επενδύσεις στις οποίες είχε προχωρήσει προκειμένου να αυξήσει τις πωλήσεις και τα έσοδά της δεν είχαν αποφέρει τα αναμενόμενα, με αποτέλεσμα οι υποχρεώσεις της για το 2008 να ανέλθουν σε 27.56 εκατ. ευρώ έναντι 17.13 εκατ. ευρώ που ήταν στα τέλη του 2011. Στα μέσα του 2009 και έπειτα από την απόφαση των τραπεζών να διακόψουν τη χρηματοδότησή της, τα σοβαρά προβλήματα εντάθηκαν και το μέλλον των εξήντα οκτώ καταστημάτων της εταιρείας σε όλη την Ελλάδα άρχισε να είναι αβέβαιο, λόγω της οικονομικής κρίσης που επέφερε συρρίκνωση των πωλήσεων, της τάξης του 25%.
Το 2012 για οφειλές προς το δημόσιο, ύψους 361.798,11 ευρώ, συνελήφθη ο 60χρονος διευθύνων σύμβουλος στη Νέα Ερυθραία. Τώρα τις αγορές του το καταναλωτικό κοινό τις κάνει ηλεκτρονικά.
9. Ηλεκτρονική Αθηνών
Η Ηλεκτρονική Αθηνών είχε δραστηριοποιηθεί με τη σύγχρονη εμπορική της υπόσταση από το 1989, όταν εξαγοράστηκε από τον κ. Ιωάννη Στρούτση. Ωστόσο, η ιστορία της αρχίζει από το 1950, οπότε και ξεκίνησε η λειτουργία της ως κατάστημα ηλεκτρικών ειδών. Το 1999 η εταιρεία εισήχθη στο Χρηματιστήριο Αθηνών, όμως από την 1η Οκτωβρίου 2012 είχε ανασταλεί η διαπραγμάτευση της μετοχής της.
Η εταιρεία Ηλεκτρονική, έδωσε μάχη με τον χρόνο, κόντρα στις δυσκολίες της αγοράς. Παρ’ όλα αυτά η εταιρεία παρέμεινε ζημιογόνος, με τις ζημίες να διαμορφώνονται στα 10 εκατ. ευρώ και τις πωλήσεις της να υποχωρούν κατά 22,4%, στα 100 εκατ. ευρώ.
Για την εξασφάλιση ρευστότητας ο κ. Στρούτσης το τελευταίο διάστημα είχε ρίξει το βάρος του στις περικοπές των λειτουργικών δαπανών, περιορίζοντας τον αριθμό των καταστημάτων του.
Επίσης, αντιμετώπιζε πρόβλημα, και με το πρόστιμο ύψους 79,5 εκατ. ευρώ που της επιβλήθηκε για φερόμενη λήψη και εν συνεχεία έκδοση εικονικών, ως προς τις συναλλαγές, τιμολογίων, συνολικού ύψους 39,7 εκατ. ευρώ την περίοδο 2006-2009. Τελικά, η εταιρία κήρυξε πτώχευση τον Απρίλιο του 2016.
Μέχρι σήμερα πωλούνται προσόντα της σε πολύ χαμηλές τιμές για να καλυφθούν οφειλές της προς τις τράπεζες, τους προμηθευτές, αλλά και ιδιοκτήτες ακινήτων όπου στεγάζονταν τα καταστήματά της.
10. Λαϊνόπουλος
Πριν από 7 χρόνια περίπου η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία αποφάσισε να αποσύρει την εμπιστοσύνη της στην ελληνική αντιπροσωπία. Η μεγάλη ευκαιρία της Μrs Mercedes κυρίας Ολγας Λαϊνοπούλου, ήταν τα Smart. Η εταιρεία της μέσα σε μια διετία έφτασε να σπάει το ένα ρεκόρ πωλήσεων πίσω από το άλλο χάρη στο μικρό αυτοκινητάκι πόλης. Λέγεται ότι ο θάνατος του Ιωάννη Λαϊνόπουλου από καρδιά, πάνω σε ένα deal με τη Mercedes, σήμανε και την αρχή του τέλους για την εταιρεία τους.
