Η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πρωτοφανή δημογραφική κρίση, η οποία απειλεί όχι μόνο την οικονομία αλλά και την κοινωνική και εθνική της συνοχή. Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν μια δραματική πτώση των γεννήσεων, που έχει αρχίσει να επηρεάζει όλους τους πυλώνες της κοινωνίας: από την εκπαίδευση και την άμυνα έως την αγορά εργασίας.
Η υπογεννητικότητα έχει ήδη αφήσει ορατά σημάδια στα σχολεία. Μόνο φέτος, 766 σχολεία σε όλη τη χώρα ανέστειλαν τη λειτουργία τους – αριθμός που αντιστοιχεί στο 5% του συνόλου των σχολικών μονάδων της Ελλάδας.
Οι μαθητές της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης έχουν μειωθεί κατά 111.000 μέσα σε επτά χρόνια, δηλαδή σχεδόν κατά 19%, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Παιδείας και της ΕΛΣΤΑΤ.
Η εικόνα είναι αποκαρδιωτική: σχολικές αίθουσες με λιγότερους από 15 μαθητές, χωριά όπου το κουδούνι δεν χτυπά πια, και νησιά που βλέπουν τα δημοτικά τους να κλείνουν για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες.
Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, αν συνεχιστεί η ίδια τάση, μέχρι το 2035 θα έχουν χαθεί 430.000 μαθητές από τα ελληνικά σχολεία — το 1/3 των σημερινών.
Η Α’ Δημοτικού παρουσιάζει τη μεγαλύτερη μείωση:
Το φαινόμενο δεν αφήνει ανεπηρέαστη ούτε την εθνική άμυνα. Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας έχει ήδη αποφασίσει το κλείσιμο στρατοπέδων, καθώς ο αριθμός των νέων που παρουσιάζονται για θητεία μειώνεται συνεχώς.
Οι κύριες αιτίες είναι τρεις:
Η κατάσταση είναι τόσο κρίσιμη, που στρατόπεδα στην Ήπειρο, στη Μακεδονία και στη Θεσσαλία λειτουργούν με το 50% του προβλεπόμενου προσωπικού, γεγονός που οδηγεί σε αναδιάρθρωση του στρατεύματος.
Η γήρανση του πληθυσμού και η μείωση των νέων έχουν προκαλέσει σοβαρό έλλειμμα εργατικού δυναμικού. Ο λόγος μισθωτών προς συνταξιούχους βρίσκεται πλέον στο 1,7 προς 1, προκαλώντας ανησυχία για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος.
Τα δεδομένα είναι ανησυχητικά:
Σύμφωνα με μελέτες, έως το 2070 ο πληθυσμός της Ελλάδας ενδέχεται να μειωθεί κατά 25%, φτάνοντας περίπου στα 7,5 εκατομμύρια κατοίκους.
Αν δεν ανακοπεί αυτή η πορεία, η Ελλάδα θα μετατραπεί σε μια χώρα όπου:
Η εξέλιξη αυτή δεν είναι απλώς δημογραφικό ζήτημα, αλλά υπαρξιακή απειλή για την οικονομία, το ασφαλιστικό σύστημα, ακόμη και την εθνική άμυνα.
Η κυβέρνηση και οι αρμόδιοι φορείς εξετάζουν πολλαπλά σενάρια παρέμβασης, όπως:
Ωστόσο, όπως προειδοποιούν οι ειδικοί, αν δεν ληφθούν άμεσα και τολμηρά μέτρα, η δημογραφική κατάρρευση θα συνεχίσει να υπονομεύει το μέλλον της χώρας, μετατρέποντας την Ελλάδα σε μια γήρανση χωρίς ανανέωση, με άδεια σχολεία, κλειστά σπίτια και οικονομία σε στασιμότητα.
Η Ελλάδα δεν έχει πλέον την πολυτέλεια της αναμονής.
Αν δεν αλλάξει πορεία μέσα στην επόμενη δεκαετία, η δημογραφική κρίση κινδυνεύει να εξελιχθεί σε εθνική τραγωδία — αργή, αθόρυβη, αλλά καταστροφική.