Χρήστος Τσαγανέας: Ο αριστοκράτης με το “Χρυσό Παράσημο”, το ΕΑΜ και η εκτέλεση με μπαλτά της Ελένης Παπαδάκη.
Σε μια άγνωστη πλευρά της ζωής του, ο ηθοποιός Χρήστος Τσαγανέας ήταν πάντα πολιτικοποιημένος, πρωτοστατώντας στα πολιτικά δρώμενα της χώρας.
Ενταγμένος στις τάξεις του ΕΑΜ Καλλιτεχνών, παρά τη μεγαλοαστική καταγωγή του, έπαιξε τον δικό του ρόλο. Συντάχτηκε από την πρώτη στιγμή με τους κομμουνιστές.
Χρήστος Τσαγανέας και Ελένη Παπαδάκη
Το κράτος τίμησε τον Χρήστο Τσαγανέα με παράσημο που απονεμόταν σε πολίτες που διακρίθηκαν με τις πράξεις τους.
Το 1944, κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών, το όνομα του Χρήστου Τσαγανέα σχετίστηκε με το γεγονός της εκτέλεσης της ηθοποιού Ελένης Παπαδάκη από την Εθνική Πολιτοφυλακή.
Ο Τσαγανέας, όντας μέλος του προεδρείου της Εθνικής Πολιτοφυλακής ΕΑΜ Θεάτρου μαζί με τους συναδέλφους του, Αιμίλιο Βεάκη, Θεόδωρο Μορίδη, Σπύρο Πατρίκιο και Πάνο Καραβουσάνο, είχε βάλει την υπογραφή του για τη θανατική καταδίκη και την εκτέλεση με μπαλτά της κατηγορούμενης για δωσιλογισμό, ηθοποιού Ελένης Παπαδάκη. Ένα χρόνο μετά, το 1945, κινδύνευσε να χάσει τη ζωή του στην ένοπλη επίθεση εν είδει αντιποίνων κατά του προέδρου του τότε ΣΕΗ, Σπύρου Πατρίκιου.
Αυτός πράγματι ήταν ένας συνήθης λόγος της «ΟΠΛΑ» για να εξοντώνεις όσους θεωρούσε αντιπάλους της. Χρόνια μετά, ο ηγέτης των Κομμουνιστών, Νίκος Ζαχαριάδης, σχεδόν θα ζητήσει συγνώμη, δηλώνοντας ότι η δολοφονία της Ελένης Παπαδάκη ήταν μια… “ανοησία”.
Χρήστος Τσαγανέας και η καταξίωσή του
Η καταξίωση φυσικά ήρθε μέσα από τον κινηματογράφο σε περίπου 70 ταινίες από το 1933 μέχρι το 1971. Χαρακτηριστικοί τίτλοι: «Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο», «Μια ζωή την έχουμε», «Έγκλημα στο Κολωνάκι», «Ο Θόδωρος και το δίκαννο», «Κάτι να καίει», «Επιχείρησις Απόλλων», «Ένας μάγκας στα σαλόνια» με κορυφαίες τις συμμετοχές του στα προαναφερθέντα φιλμ «Οι Γερμανοί ξανάρχονται» και «Το ξύλο βγήκε απ’ τον Παράδεισο».
Για τις πράξεις του υπέρ της πατρίδας, ο Τσαγανέας τιμήθηκε με τον Χρυσό Σταυρό του Γεωργίου Α’. Μία δεκαετία σχεδόν πριν το εν λόγω παράσημο καταργηθεί το 1975 και αντικατασταθεί απ’ αυτό του Τάγματος της Τιμής.
Οι τελευταίες του εμφανίσεις δεν έγιναν στον κινηματογράφο, αλλά στην τηλεόραση και συγκεκριμένα στις σειρές της ΥΕΝΕΔ «Ο πειρασμός» και «Ψηλά τα χέρια», αμφότερες του 1972.
Ο Χρήστος Τσαγανέας πέθανε στις 2 Ιουλίου του 1976, ανήμερα των γενεθλίων του. Είχε συμπληρώσει τα 70 του χρόνια, γεννημένος στις 2 Ιουλίου του 1906 – κατ’ άλλους, το 1905. Η κηδεία του πραγματοποιήθηκε την επόμενη μέρα από το Α’ Νεκροταφείο Αθηνών, παρουσία πολλών συναδέλφων του.
