nosos-parkinson-poies-oi-aities-amp-8211-poioi-kindyneyoyn-perissotero-amp-8211-giati-einai-simantiki-i-egkairi-diagnosi-24029
20:20

Νόσος Πάρκινσον: Ποιες οι αιτίες – Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο – Γιατί είναι σημαντική η έγκαιρη διάγνωση

20:20
Νίκη Μουλά

Η νόσος του Πάρκινσον είναι μια χρόνια διαταραχή του νευρικού συστήματος και επηρεάζει παγκοσμίως εκατομμύρια ανθρώπους, προκαλώντας εξουθενωτικά συμπτώματα στην κινητικότητα.

Νόσος του Πάρκινσον: Καταστρέφεται η ικανότητα του εγκεφάλου να επικοινωνεί

Advertisement

Σήμα κατατεθέν αυτής της ασθένειας είναι ο τρόμος, η δυσκολία στο βάδισμα και τα προβλήματα ισορροπίας. Αυτά τα συμπτώματα αναπτύσσονται εξαιτίας του ότι καταστρέφεται η ικανότητα του εγκεφάλου να επικοινωνεί.

Advertisement

Οι ερευνητές δεν είναι ακόμα βέβαιοι για το τι είναι αυτό που προκαλεί τη νόσο του Πάρκινσον. Ωστόσο, είναι αρκετοί οι παράγοντες που συμβάλλουν στην ασθένεια.

Advertisement

Advertisement

Νόσος του Πάρκινσον: Η κληρονομικότητα παίζει έναν ρόλο στην ανάπτυξή της

Μερικές μελέτες δείχνουν ότι η γενετική παίζει ένα ρόλο στην ανάπτυξη της νόσου του Πάρκινσον. Σύμφωνα με το Ίδρυμα για τη Νόσο του Πάρκινσον, περίπου το 15%-25% των ατόμων με νόσο του Πάρκινσον, έχουν επίσης έναν συγγενή που έχει επηρεαστεί από τη νόσο.

Κάποιος με συγγενή πρώτου βαθμού (όπως γονέας ή αδερφός) που έχει Πάρκινσον, βρίσκεται σε 4-9 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξει Πάρκινσον σε σχέση με κάποιον που δεν έχει στην οικογένειά του άτομο με τη νόσο.

Advertisement

Πώς, όμως, η κληρονομικότητα αποτελεί παράγοντα κινδύνου της νόσου του Πάρκινσον σε ορισμένες οικογένειες; Μέσω της μετάλλαξης των γονιδίων που είναι υπεύθυνα για την παραγωγή της ντοπαμίνης και ορισμένων πρωτεϊνών που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία του εγκεφάλου.

Νόσος του Πάρκινσον: Περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν ρόλο στην ανάπτυξή της

Υπάρχουν, επίσης, κάποια στοιχεία στο περιβάλλον ενός ατόμου που μπορεί να διαδραματίσουν έναν ρόλο. Πιο συγκεκριμένα, η έκθεση σε ορισμένες χημικές ουσίες έχει συνδεθεί με τη νόσο του Πάρκινσον όπως οι εξής:

Εντομοκτόνα

Ζιζανιοκτόνα

Μυκητοκτόνα

Αgent Orange («Πορτοκαλί Παράγοντας», μια τοξική ουσία, η διοξίνη, που ευθύνεται για διάφορες μορφές καρκίνου και γενετικών ανωμαλιών που εμφανίστηκαν σε χιλιάδες Βιετναμέζους αμάχους, μετά τον ψεκασμό οικισμών από τις αμερικανικές αεροπορικές δυνάμεις κατά τον πόλεμο του Βιετνάμ)

Η διαβίωση σε αγροτικές περιοχές, το νερό των πηγαδιών και η κατανάλωση μαγγανίου έχουν επίσης συνδεθεί με τη νόσο του Πάρκινσον.

Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει πως ο καθένας που εκτίθεται σ’ αυτούς τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, θα αναπτύξει νόσο του Πάρκινσον. Μάλιστα, οι ερευνητές υποπτεύονται πως είναι ένας συνδυασμός κληρονομικών και περιβαλλοντικών παραγόντων που προκαλούν τη νόσο του Πάρκινσον.

Νόσος του Πάρκινσον: Τα σωμάτια Lewy βρίσκονται στο στέλεχος του εγκεφάλου των ασθενών

Τα σωμάτια Lewy είναι ανώμαλες μάζες των πρωτεϊνών που βρίσκονται στο στέλεχος του εγκεφάλου των ατόμων με νόσο του Πάρκινοσν. Τα σωμάτια Lewy περιέχουν μια πρωτεΐνη που τα κύτταρα είναι ανίκανα να σπάσουν. Τα σωμάτια Lewy περιβάλλουν τα κύτταρα στον εγκέφαλο, διακόπτοντας τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος είναι σε θέση να λειτουργήσει.

Με την πάροδο του χρόνου, οι συστάδες των σωματίων Lewy, μπορούν να προκαλέσουν τον εκφυλισμό του εγκεφάλου. Αυτό προκαλεί προβλήματα στον κινητικό συντονισμό στα άτομα με νόσο του Πάρκινσον.

Νόσος του Πάρκινσον: Απώλεια της ντοπαμίνης

Η ντοπαμίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής, ή χημικό, που βοηθά την επικοινωνία μηνυμάτων μεταξύ των διαφόρων τμημάτων του εγκεφάλου. Τα κύτταρα που παράγουν τη ντοπαμίνη υφίστανται βλάβη στα άτομα με νόσο του Πάρκινσον.

Ο εγκέφαλος είναι ανίκανος να στείλει ή να λάβει μηνύματα χωρίς επαρκή εφοδιασμό με ντοπαμίνη και έτσι η μετάδοση διακόπτεται. Αυτό επηρεάζει την ικανότητα του σώματος να συντονίσει την κίνηση και μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο περπάτημα και στην ισορροπία.

Νόσος του Πάρκινσον: Η ηλικία παίζει σημαντικό ρόλο

Η γήρανση παίζει, επίσης, ρόλο στη νόσο του Πάρκινσον. Οι περισσότερες περιπτώσεις της νόσου του Πάρκινσον συμβαίνουν σε άτομα άνω των 60 ετών. Οι νεότεροι άνθρωποι σπάνια έχουν τη συγκεκριμένη ασθένεια.

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η λειτουργία του εγκεφάλου και της ντοπαμίνης αρχίζουν να μειώνονται, καθώς το σώμα γερνάει. Αυτό είναι που κάνει ένα άτομο επιρρεπές στη νόσο του Πάρκινσον.

Νόσος του Πάρκινσον: Η ασθένεια προσβάλλει συχνότερα τους άνδρες

Το φύλο, διαδραματίζει επίσης σημαντικό ρόλο στη νόσο του Πάρκινσον. Είναι μια ασθένεια που προσβάλλει συχνότερα τους άνδρες, οι οποίοι έχουν επί της ουσίας μιάμιση φορά περισσότερες πιθανότητες από τις γυναίκες να αναπτύξουν τη νόσο.

Νόσος του Πάρκινσον: Τα επαγγέλματα παίζουν ρόλο στην ανάπτυξή της

Μερικές εκθέσεις δείχνουν ότι ορισμένα επαγγέλματα μπορεί να θέσουν ένα άτομο σε μεγαλύτερο κίνδυνο για την ανάπτυξη του Πάρκινσον. Η νόσος του Πάρκινσον εμφανίζεται πιο συχνά σε άτομα που εργάζονται ως συγκολλητές, ή άτομα που είναι γεωργοί ή κάνουν βιομηχανική εργασία. Αυτό μπορεί να συμβαίνει επειδή τα άτομα αυτά εκτίθενται πιο συχνά από άλλα σε τοξικές χημικές ουσίες. Ωστόσο, απαιτείται περαιτέρω έρευνα.

Νόσος του Πάρκινσον: Δεν υπάρχει καμία θεραπεία της ασθένειας

Υπάρχουν ενδείξεις ως προς το γιατί η νόσος του Πάρκινσον εξελίσσεται, αλλά υπάρχουν πολλά ακόμα που είναι άγνωστα. Επειδή αυτή η ασθένεια είναι προοδευτική, η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι το κλειδί για την ελαχιστοποίηση των συμπτωμάτων.

Ενώ υπάρχουν θεραπείες που βοηθούν τα συμπτώματα, επί του παρόντος δεν υπάρχει καμία θεραπεία της ασθένειας. Απαιτείται περισσότερη έρευνα για να προσδιοριστεί ο ακριβής ρόλος της γενετικής και του περιβάλλοντος στην πρόκληση της νόσου.